Αυτό είναι το μήνυμα που θα στείλουν οι αγορές στην Ελλάδα, παρότι «ματώνει» για την εφαρμογή του μνημονίου, καθώς έγκυρες πληροφορίες του “S10” αναφέρουν ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2011 έρχονται νέες υποβαθμίσεις του ελληνικού χρέους από την S&P και την Moody’s. Ακόμη και το ΔΝΤ εκτιμά ότι η χώρα δεν θα μπορέσει να δανεισθεί με ανεκτό κόστος από τις αγορές νωρίτερα από τα μέσα του 2013! Οι πληροφορίες του “S10” αναφέρουν, ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2011, όταν αναμένεται να ξεσπάσει και νέα θύελλα στις περιφερειακές αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης, λόγω της αδυναμίας των ηγετών να παρουσιάσουν μια συνεκτική λύση στο πρόβλημα υπερχρέωσης των αδύναμων οικονομιών, οι δύο κορυφαίοι οίκοι πιστοληπτικών αξιολογήσεων θα κάνουν πράξη τις προειδοποιήσεις τους για νέες υποβαθμίσεις του ελληνικού χρέους, που θα φέρουν την Ελλάδα σε ακόμη μεγαλύτερη απόσταση από το όνειρο της επιστροφής στις αγορές ομολόγων για δανεισμό.
Οι νέες υποβαθμίσεις θα συμπαρασύρουν και τις τράπεζες, που προβλέπεται ότι θα αντιμετωπίσουν ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις στη ρευστότητά τους. Γι’ αυτό άλλωστε και η κυβέρνηση ήδη έχει μοιράσει νέο «πακέτο» εγγυήσεων στο τραπεζικό σύστημα, ύψους 25 δις. ευρώ, ώστε να διαθέτουν οι τράπεζες επαρκή καλύμματα για πρόσθετο δανεισμό από την ΕΚΤ, ο οποίος ήδη έχει φθάσει τα 95 δις. ευρώ.
Η S&P και η Moody’s αναμένεται ότι θα δικαιολογήσουν με διαφορετικό τρόπο τις αναμενόμενες υποβαθμίσεις των ελληνικών ομολόγων σε κατηγορία ακόμη χαμηλότερη από το επίπεδο του “junk” («σκουπίδια»), όπου κατατάσσονται ήδη:
n Η μεν S&P εκτιμάται ότι θα επικεντρώσει την ανάλυσή της στους πρόσθετους κινδύνους που δημιουργεί για τους επενδυτές που αγοράζουν ελληνικά ομόλογα η νέα αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, με το μόνιμο μηχανισμό στήριξης και την πρόβλεψη για «κούρεμα» των πιστωτών, όταν μια χώρα κρίνεται ότι δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσει με βιώσιμο τρόπο το χρέος της. Τα ελληνικά ομόλογα αναμένεται ότι θα είναι τα πρώτα που θα πληρώσουν βαρύ τίμημα για την επιμονή της Γερμανίας να χωρίσει τις αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης σε δύο ταχύτητες, με τους «ουραγούς» της ασθενούς περιφέρειας να δανείζονται μονίμως με πολύ υψηλότερο κόστος, λόγω του κινδύνου αναδιάρθρωσης του χρέους τους. Θα ακολουθήσουν, όμως, όπως εκτιμάται, υποβαθμίσεις και άλλων χωρών της περιφέρειας, λόγω του ίδιου κινδύνου, καθώς οι αποφάσεις της τελευταίας Συνόδου Κορυφής για το μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θα συμπαρασύρουν σε χαμηλότερες αξιολογήσεις όλες τις ασθενείς χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
n Η Moody’s, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα εστιάσει περισσότερο την ανάλυσή της στα αδιέξοδα που συναντά το τριετές σταθεροποιητικό πρόγραμμα που εφαρμόζει η Ελλάδα. Όπως φάνηκε και από την προειδοποιητική ανακοίνωση που εξέδωσε η Moody’s στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, ο διεθνής οίκος, παρότι αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει πραγματοποιήσει η Ελλάδα στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά και στην προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών, εκτιμά ότι μάλλον η χώρα θα χάσει «το στοίχημα του χρέους». Επισημαίνει, μάλιστα, την αδυναμία της κυβέρνησης στην είσπραξη εσόδων και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο υποβάθμισης-σοκ, περισσότερο από μία βαθμίδα. Η Moody’s τονίζει ότι το τεράστιο χρέος της Ελλάδας, που αποκαλύφθηκε ότι είναι υψηλότερο από κάθε πρόβλεψη, είναι πολύ δύσκολο να εξυπηρετηθεί σε περιβάλλον ύφεσης ή «αναιμικής» ανάπτυξης.
Με την αναμενόμενη «διολίσθησή» των ελληνικών ομολόγων σε κατηγορία αξιολόγησης «κάτω από τα σκουπίδια», η Ελλάδα φαίνεται ότι χάνει οριστικά το βασικό στόχο του μνημονίου, να επιστρέψει στις αγορές το αργότερο μέσα στο 2012. Ακόμη και το ΔΝΤ φαίνεται πλέον ότι έχει εγκαταλείψει το στόχο αυτό, αφήνοντας να πλανώνται πολλά ερωτηματικά για το μέλλον της Ελλάδας και τον κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας, αν δεν χορηγηθεί ακόμη ένα δάνειο από τους επίσημους πιστωτές, ώστε να καλυφθεί η «τρύπα» που θα ανοίξει στο δανειακό πρόγραμμα της χώρας, λόγω της αδυναμίας δανεισμού.
Το ΔΝΤ στην τελευταία αξιολόγηση της οικονομίας, και ειδικότερα στο κεφάλαιο όπου αναλύει τη βιωσιμότητα εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, τονίζει ότι έχει αλλάξει, μετά την αποκάλυψη των νέων στοιχείων για το χρέος, την πρόβλεψή του για το spread των ελληνικών ομολόγων. Τώρα εκτιμά, ότι η Ελλάδα θα χρειασθεί 13 τρίμηνα (!) για να καταφέρει να περιορίσει το spread σε επίπεδα συμβατά με τη βιώσιμη εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους από τις αγορές, δηλαδή κοντά στις 300 μονάδες βάσης. Αυτό σημαίνει, ότι η χώρα στην καλύτερη περίπτωση θα μπορεί να δανεισθεί με ανεκτό κόστος από τις αγορές το 2013.
Σε τελευταία δημοσκόπηση της Barclay’s, σε δείγμα 2.000 επενδυτικών οίκων, το ένα τρίτο των ερωτηθέντων είναι πεπεισμένοι ότι στην Ευρωζώνη θα καταγραφεί το 2011 η πρώτη χρεοκοπία κράτους μέλους. Και όλοι αντιλαμβάνονται εύκολα ποια «υποψηφιότητα» χρεοκοπίας «φωτογραφίζουν» οι επενδυτές. Ο καθηγητής Εσουάρ Πράσαντ, πρώην κορυφαίο στέλεχος του ΔΝΤ, τονίζει (μιλώντας στους «Financial Times») ότι το Ταμείο προς το παρόν δεν πιέζει για αναδιαρθρώσεις χρέους στην Ευρωζώνη, λόγω των φόβων για τη σταθερότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. «Όλοι όμως γνωρίζουν ότι η αναδιάρθρωση χρέους πλησιάζει και το μόνο ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι πότε ακριβώς θα γίνει», επισημαίνει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κορνέλ….