Η οικονομική κρίση και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά
Ίσως το μόνο θετικό που υπάρχει από την αρχή της οικονομικής κρίσης έως σήμερα είναι ορισμένες νομοθετικές ρυθμίσεις καθώς και παρεμβάσεις της δικαιοσύνης με αποφάσεις χάρη στις οποίες διασώζονται οι συνθήκες διαβίωσης των πολιτών, τα σπίτια ή/και τα αυτοκίνητα, δηλαδή ένα αξιοπρεπές status οικογενειακής και κοινωνικής ζωής. Στα πλαίσια αυτών των προσπαθειών ψηφίστηκε και τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος Κατσέλη με αριθμό 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και έχουν ήδη εκδοθεί αποφάσεις δικαστηρίων βάση των οποίων οι δανειολήπτες ρυθμίζουν, ακολουθώντας αυτή την ειδική διαδικασία που θεσπίζει ο νόμος, τα χρέη τους με τρόπο που να μπορούν να αντεπεξέλθουν, σε άτοκες ή χαμηλότοκες καταβολές με μοναδικό περιορισμό να μην είναι έμποροι.
Εκτός του νόμου αυτού υπάρχουν και άλλες διευκολύνσεις καθώς και εξωδικαστικές ή δικαστικές ενέργειες στη διάθεση των πολιτών οι οποίοι μπορούν ακόμα και να αναζητήσουν αναδρομικά υπερβολικά ποσά τόκων που έχουν ήδη καταβάλει σε τραπεζικά δάνεια ή να διεκδικήσουν αναστολή πλειστηριασμών, μείωση ενοικίων και άλλα τινά μέτρα.
Ο νέος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά δίνει τη δυνατότητα σε φυσικά πρόσωπα που έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων ή μη οφειλών τους να προβούν σε ρύθμιση και απαλλαγή από μέρος ή το σύνολο αυτών.
Ειδικότερα, ο νόμος 3869/10 προβλέπει 4 στάδια ρύθμισης:
1. Εξωδικαστικός συμβιβασμός: Θεσπίζεται υποχρεωτική διαδικασία απόπειρας συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς η οποία αν αποτύχει οδηγεί στο επόμενο βήμα – προσφυγή στο δικαστήριο.Τον εξωδικαστικό συμβιβασμό αναλαμβάνει πληρεξούσιος Δικηγόρος ή ο Συνήγορος του καταναλωτή κλπ
2. Αίτηση στο Ειρηνοδικείο: Η αίτηση περιλαμβάνει κατάσταση περιουσίας και εισοδημάτων οφειλέτη και συζύγου, κατάσταση δαπανών ατομικές και οικογενειακές, κατάσταση απαιτήσεων πιστωτών, σχέδιο διευθέτησης οφειλών κλπ.
3. Συμβιβασμός ενώπιον Ειρηνοδικείου: Σπάνια επιτυγχάνεται διότι απαιτείται συμφωνία πιστωτών με απαιτήσεις άνω του 51% των οφειλών.
4. Δικαστική ρύθμιση οφειλών: Μετά την αποτυχία του ανωτέρω συμβιβασμού το δικαστήριο σε περίπου ένα χρόνο από την κατάθεση της αίτησης ρυθμίζει ευνοϊκά την αποπληρωμή των χρεών του οφειλέτη που αποδεικνύει ότι δεν επαρκούν τα εισοδήματά του για την πλήρη κάλυψή τους.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν έχει αρκετά εισοδήματα για να διαθρέψει τον εαυτό του ικανοποιητικά, τότε το δικαστήριο μπορεί να τον απαλλάξει πλήρως από την αποπληρωμή χωρίς καμία καταβολή. Το ίδιο ισχύει για τους εγγυητές.
Σε κάθε περίπτωση οι οφειλέτες που θα καταβάλουν τις μηνιαίες δόσεις που θα ορίσει το δικαστήριο απαλλάσσονται πλήρως από το υπόλοιπο των χρεών τους και διαγράφονται από τον Τειρεσία σαν να μην χρωστούσαν ποτέ τίποτα.Το ίδιο ισχύει αντίστοιχα και για τους εγγυητές.
Οι πλέον ευνοημένοι είναι οι οφειλέτες εκείνοι, που δεν διαθέτουν στο όνομά τους ακίνητη περιουσία, πλην της πρώτης κατοικίας, και που διαθέτουν χαμηλό οικογενειακό εισόδημα ή αυτοί που οφείλουν πολύ περισσότερα από όσα η ακίνητη περιουσία τους αξίζει.
Ειδική μέριμνα και προστασία υπάρχει φυσικά για τις ευπαθείς ομάδες, τους ανέργους και απόρους για τους οποίους η πρόνοια του νομοθέτη ορίζει ακόμα και πλήρη απαλλαγή με μηδενική καταβολή και πλήρη διαγραφή χρεών.
Επιπλέον, ο νέος νόμος ορίζει την απαγόρευση πλειστηριασμού (διαρκώς παρατείνεται η λήξη της απαγόρευσης αυτής) της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, εφόσον η αξία της δεν υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο απόκτησής της προσαυξημένη κατά 50% (Σημειώνεται ότι το αφορολόγητο όριο για έναν άγαμο φορολογούμενο είναι 200.000 ευρώ, οπότε η αντικειμενική αξία της κατοικίας για να μη βγει σε πλειστηριασμό δε θα πρέπει να ξεπερνά τις 300.000 ευρώ).
Στην περίπτωση που υπάρχουν και άλλα περιουσιακά στοιχεία κατά των οποίων απειλείται πλειστηριασμός ο οφειλέτης, που έχει ήδη απευθυνθεί στο Ειρηνοδικείο με τη διαδικασία αυτού του νόμου, μπορεί να ζητήσει δικαστικά την αναστολή του και έχει μεγάλες πιθανότητες να την πετύχει μέχρι να εκδοθεί απόφαση του Ειρηνοδικείου για τη ρύθμιση των οφειλών του. Στη συνέχεια, για τα περιουσιακά του στοιχεία υπάρχει ειδική διαδικασία εκτίμησης και πρόβλεψης κατά περίπτωση.
Ο δανειολήπτης που θα αποδείξει ότι ήταν ειλικρινή όσα δήλωσε για την περιουσιακή κατάσταση αυτού και του συζύγου, θα ακολουθήσει σωστά τα βήματα της διαδικασίας και θα είναι συνεπής στην αποπληρωμή των δόσεων (άτοκες για 4 έτη ή πλέον εάν υπάρχει κατοικία που επιθυμεί να διασώσει) θα απαλλαγεί από όλα τα υπόλοιπα χρέη του έναντι όλων των πιστωτών και θα είναι “λευκός” στον Τειρεσία.
Έως σήμερα έχουν εκδοθεί ελάχιστες αποφάσεις σε σχέση με τον όγκο των αιτήσεων στο Ειρηνοδικείο και είναι θετικές.Ενδεικτικά παρακάτω αναφέρω ορισμένες.
Ο οφειλέτης μόνο μία φορά μπορεί να κάνει χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων αυτού του νόμου και για χρέη που ανέλαβε τουλάχιστον ένα έτος πριν την αίτηση.
Σε όλη αυτήν την προσπάθεια του οφειλέτη είμαστε δίπλα του συμβουλεύοντάς τον και παρουσιάζοντάς του τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσει να ωφεληθεί τα μέγιστα από το νόμο αυτό κερδίζοντας ταυτόχρονα σε τρία επίπεδα: σε χρόνο, σε μείωση χρεών καθώς και δαπανών.
Economic crisis – indebted households, Law 3869/10
The economic crisis and indebted households
Perhaps the only good thing from the bery beginning of the economic crisis till today is some legislative new settings and interventions through justified decisions through which the living standards of the citizens are saved, the households and perhaps automobiles as well. This is what we call a well being and secured family living standard. As part of these efforts there was passed and implemented Katseli Law No. 3869/2010 for indebted households, through which there are judgments on borrowers issued already, regulating a special procedure established by law, where debts in a way can be lowered in free or low payments. The only limitation is for taking advantage of this law, is that the borrower must not be a merchant.
Besides this law, there are other facilitations as well as extrajudicial or judicial actions for citizens who can even ask back for the far too much interest being already paid on bank loans or to assert suspension auctions, reducing rents and other sort of action.
The new law on indebted households enables individuals who have become in a status of permanent financial weakness or non payment of overdue debts to make adjustment and exemption from some or all of them.
In particular, the Law 3869/10 provides 4 stages of adjustment:
1. Extrajudicial compromise: established mandatory procedure attempting amicable settlement of the dispute where if it fails then leads to the next step – takes us then to court. The recourse to extrajudicial settlement is ran by the attorney or the Consumer Ombudsman, etc.
2. Justice of the Peace Application: The application includes state property and income debts of spouse, state personal and family expenses, analyzed debts and creditors set analysis, debt settlement plan, etc.
3. Conciliation before Magistrate: Rarely achieved because it requires agreement with creditors claiming more than 51% of debts.
4. Judicial debt adjustment: After the failure of that compromise the court in about a year from filing of the application favorably adjusts the repayment of debts of the debtor proving that there is insufficient income for full coverage of the initial debts.
If the debtor hasn’t enough income to live himself satisfactorily, then the court may relieve him from fully repay without paying. The same applies to guarantors.
In each case, the borrowers will pay the monthly installments to be determined by the court and are waived for the rest of their debts and the Tiresias as if never owed anything.The same applies correspondinglyto the guarantors as well.
The most favored are those borrowers who do not have on their name any real estate property other than their primary residence, and have low family income. The other favored ones are the people who owe far more than their property is worth.
Special care and protection is ofcourse offered for vulnerable groups, being the unemployed and needy for whom the welfare of the legislator provides even complete remission with no payment and complete deletion of debts.
Moreover, the new law stipulates the prohibition of the property auction (permanently extend the expiration of the ban) of the debtor’s primary residence if the value does not exceed the tax-free threshold of acquisition increased by 50% (Note that the tax-free limit for an unmarried taxpayer is 200,000 euros, so the objective value of the house to go to non-auction should not exceed 300,000 euros).
If there are other assets which are threatened by auction, the debtor should have already approached the County with the process of this law may bring court proceedings for the initial suspension and has a good chance to succeed until the judgment of the district court for stabilizing the debt is issued. Then, at a later time, for his assets there is a special assessment and forecasting process as appropriate.
The borrower will prove that what he said was true on the assets for him and the spouse and the borrower will correctly follow the steps in the process and will be consistent in repaying the installments (free of interest for 4 years or longer if there is any other residence he would be wishing to save) and will be finally relieved of all other debts against all creditors and will be “white” in Tiresias.
To date there have been very few decisions in relation to the volume of applications and the County is responding very positively in favor of the borrowers. Here I illustrate some.
The borrower can make use of the favorable provisions of this Act only once and for debts taken at least one year prior to the application.
Throughout this effort we are next to the debtor advising him and and presenting him how he can benefit greatly from this law while winning at all three levels: time, reducing debt and expenses.
